… czyli parę wniosków na przyszłość..
W dniach 28 maja – 4 czerwca 2019 miałem przyjemność zorganizować i realizować IV fakultet z ultrasonografii w stanach zagrożenia życia na Wydziale Lekarskim UJCM w Krakowie we współpracy z Zakładem Dydaktyki Medycznej UJCM oraz Katedrą Anestezjologii UJCM.
Zajęcie mogły być zrealizowane dzięki współpracy z firmą MIRO, która zabezpieczyła na czas fakultetu 4 aparaty USG i 30 fajnych kubków;)
Uczestnikami fakultetu byli studenci IV, V roku Wydziału Lekarskiego UJCM
Celem modułu było:
- Interdyscyplinarne podejście do pacjenta stosowane w medycynie ratunkowej
- Zapoznanie z zasadami rozpoznania i postępowania z pacjentem w stanie zagrożenia życia z wykorzystaniem nowoczesnych technik diagnostycznych – ultrasonografia (“point of care”)
- Zapoznanie z podstawowymi protokołami wykorzystywanymi do diagnostyki USG w stanach nagłych: eFAST, BLUE, FATE, FEER/FEEL, RUSH, podstawy obrazowania naczyń
- Nauczenie podejmowania decyzji w oparciu o wyniki obrazowania ultrasonograficznego
Zajęcia teoretyczne obejmowały:
- wykorzystanie ultrasonografii u pacjentów w stanach zagrożenia życia,
- wykorzystanie ultrasonografii u pacjenta urazowego,
- ultrasonografia w resuscytacji krążeniowo-oddechowej.
- ultrasonografia w niewydolności oddechowej, różnicowanie przyczyn wstrząsu
Zajęcia praktyczne obejmowały:
- ocena pacjenta po urazie, protokół FAST, eFAST,
różnicowanie przyczyn wstrząsu - ultrasonografia w niewydolności oddechowej, protokół BLUE
- ocena naczyń żylnych (zakrzepica),
– ocena wolemii – IVC (żyła główna dolna),
– naczyń tętniczych,
– ogólne przygotowanie do kaniulacji, - echokardiografia
- badanie wybranych patologii w oparciu o krótki wstęp kliniczny przy wykorzystaniu symulatora SimMan 3G USG
Jedną z form zaliczenia fakultetu poza oceną ciągła wykonywanych badań było krótkie zaliczenie praktyczne. Zaliczenie obejmowało wykonanie (formularz zaliczenia badania, fot.) badania/projekcji eFAST oraz dla chętnych projekcję na IVC.
Ustalono limit czasowy 3 minuty dla projekcji FAST, oraz 5 minut dla eFAST + IVC.
WYNIKI
Na podstawie wypełnionych kart oceny jak i oceny wizualnej w trakcie badania zauważyliśmy, że badanie w protokole FAST (plus obrazowanie płuc – projekcje eFAST) nie stanowiły w ogólnym wymiarze większego problemu. Wszyscy studenci byli w stanie wykonać to badanie w zadanym limicie czasowym.
CO POPRAWIĆ, NAD CZYM POPRACOWAĆ ??
Byliśmy zgodni co do faktu, że największe problemy sprawia studentom zobrazowanie mięśnia sercowego w projekcji podmostkowej, oceny IVC jak i LUQ (zachyłek śledzionowo-nerkowy)
Wnioski
- Czas poświęcony na naukę (przygotowanie własne, wykład, 1-3 godziny ćwiczeń praktycznych w grupach) oceny wg protokołu FAST/eFAST jest wystarczający do zobrazowania podstawowych struktur anatomicznych /projekcji/.
- Należy położyć większy nacisk na obrazowanie mięśnia sercowego (p. podmostkowa), żyłę główna dolna (IVC), oraz zachyłek śledzionowo-nerkowy (w kontekście protokołu eFAST)
- Ćwiczenia praktyczne wykonywane przez dłuższy czas na sobie mogą spowodować machinalne przykładanie głowicy w “zapamiętanych” dla danego pozoranta miejscach, co ułatwia wykonywanie ustalonych projekcji. Zalecana częsta zmiana pozorantów.
- Wydaje się być niezbędne wykorzystanie niezależnych osób, będących pozorantami w czasie zaliczenia praktycznego. Spowoduje to zwiększony realizm wykonywanego badania.
- Zauważono, że w czasie ćwiczeń z symulatorem SimMan 3G USG (gdzie w oparciu o scenariusz kliniczny studenci musieli dokonać obrazowania USG) występowały problemy w interpretacji realnych zapisów USG.
- W czasie ćwiczeń wydaje się być niezbędne posiadanie (np. na komputerze, karty badania FATE) klipów z patologiami – widocznymi w czasie obrazowania wybranych struktur. Ułatwi to korelowanie widocznych “prawidłowych” projekcji z potencjalną patologią co może przełożyć się do lepszej interpretacji realnych zapisów USG.
WNIOSEK z WNIOSKÓW
NALEŻY WDROŻYĆ ZAJĘCIA Z ULTRASONOGRAFII NA KAŻDYM WYDZIALE MEDYCZNYM /PIELĘGNIARSTWO, RATOWNICTWO, WYDZIAŁ LEKARSKI/ JUŻ OD PIERWSZYCH LAT EDUKACJI. OD NAUKI ANATOMII PO NAUKĘ WYKONYWANIA PROCEDUR POD KONTROLĄ USG.
WAŻNE – BY UŚWIADAMIAĆ WSZYSTKIM MEDYKOM, ŻE USG TO POTĘŻNE NARZĘDZIE DIAGNOSTYCZNE, SZCZEGÓLNIE O CHARAKTERZE “POINT OF CARE” … ALE..
… WYŁĄCZNIE W OPARCIU O STAN KLINICZNY PACJENTA, O WCZEŚNIEJSZE DOKŁADNE ZBADANIE PACJENTA W SCHEMACIE ABCDE…
Mam nadzieję, że udało nam się zaszczepić w głowach studentów nieco inne spojrzenie na świat.. może nie kolorowy ale w 265 odcieniach szarości;)
A poza tym to zajebista sprawa to całe to USG 😉
Podziękowania dla:
(kolejność przypadkowa)
- Agnieszka Skrzypek
- Ania Kocurek
- Paweł Krawczyk
- Konrad Jabłoński
- Mateusz Podolec
fajnie się z Wami robi robotę:)
Z ultrasonograficznym pozdrowieniem
Tomek Górecki 😉
#otworzumysl
#zmienmyslenie
#czasnazmiany